Δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ 226Α΄- 9.12.2022) ο ν. 5000/2022 με τίτλο "Ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/2235 - Κύρωση Πρόσθετης Πράξης στο Νέο Συνυποσχετικό μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της Ναυτιλιακής Κοινότητας και φορολογικές ρυθμίσεις για τη ναυτιλία - Επείγουσες φορολογικές και τελωνειακές ρυθμίσεις - Θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας της Κεντρικής Μονάδας Κρατικών Ενισχύσεων και του Δικτύου Κρατικών Ενισχύσεων - Μισθολογικές ρυθμίσεις και άλλες διατάξεις οικονομικού και αναπτυξιακού χαρακτήρα", με πληθώρα διατάξεων που αφορούν τη φορολογία της ιδιωτικής ακίνητης περιουσίας.

Στο Μέρος Α' του νόμου ενσωματώνονται στον Κώδικα Φόρου Προστιθέμενης Αξίας και στον Εθνικό Τελωνειακό Κώδικα διατάξεις με στόχο την εναρμόνιση της μεταχείρισης των αμυντικών προσπαθειών, οι οποίες αναλαμβάνονται στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. όσον αφορά στον φόρο προστιθέμενης αξίας (Φ.Π.Α.) και τον ειδικό φόρο κατανάλωσης (Ε.Φ.Κ.)

Στο Μέρος Β' του νόμου εντάσσονται ρυθμίσεις, οι οποίες αφορούν:

α) Την κύρωση της Πρόσθετης Πράξης στο Νέο Συνυποσχετικό μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της Ναυτιλιακής Κοινότητας, με την οποία προβλέπονται, και στο πλαίσιο τήρησης της παρ. 1 του άρθρου 107 του Συντάγματος για τη φορολόγησή τους, τα εξής:

αα) εφαρμογή συντελεστή πέντε τοις εκατό (5%) στα εισαγόμενα μερίσματα και την υπεραξία από την πώληση μετοχών πλοιοκτητριών εταιρειών πλοίων υπό ελληνική ή ξένη σημαία, έως το επίπεδο φυσικών προσώπων, καθώς και την εφαρμογή του ίδιου συντελεστή (5%) στην υπεραξία που προκύπτει από την πώληση μετοχών των εν λόγω εταιρειών (Νέα Οικειοθελής Παροχή) και

αβ) αύξηση από τα 40 εκατ. € στα 60 εκατ. € της ετήσιας Νέας Οικειοθελούς Παροχής.

β) Την εισαγωγή διατάξεων στο ν. 27/1975 (Α’ 77) μέσω της προσθήκης άρθρου 26δ, ως προς τις προϋποθέσεις υπαγωγής στον φόρο χωρητικότητας των φορέων εμπορικής εκμετάλλευσης πλοίων που παρέχουν υπηρεσίες μεταφορών με πλήρως εξοπλισμένα και στελεχωμένα πλοία άλλων εταιρειών, ναυλωμένα βάσει χρόνου/ταξιδίου παράλληλα με την εκμετάλλευση ιδιόκτητων πλοίων τους.

γ) Την υπαγωγή στις γενικές διατάξεις του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος των μερισμάτων και της υπεραξίας πώλησης μεριδίων των αλιευτικών πλοίων και των ρυμουλκών, καθώς και τη ρητή εξαίρεση από τον φόρο χωρητικότητας των αλιευτικών πλοίων, μη επιλέξιμων ρυμουλκών και αυτοκινούμενων βυθοκόρων και την επιβολή για αυτά τέλους σύμφωνα με το άρθρο 57 του ν. 4646/2019.

Ο νόμος περιλαμβάνει στο Μέρος Γ' σημαντικές φορολογικές διατάξεις αναφορικά με:

• την παράταση της δυνατότητας υπαγωγής στο καθεστώς αναστολής του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.) στα ακίνητα (άρθρο 9).
• την παράταση ισχύος μειωμένων και υπερμειωμένων συντελεστών Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.) για ορισμένα αγαθά και υπηρεσίες (άρθρο 10)
• τον ορισμό αποδεικτικού για τη μεταφορά του ελάχιστου ποσού της επένδυσης για την υπαγωγή στο άρθρο 5Α Κ.Φ.Ε. και συμπλήρωση εξουσιοδοτικών διατάξεων (άρθρο 11)
• την προσθήκη μεταβατικών διατάξεων και παράταση προθεσμίας υποβολής αιτήσεων για τις αιτήσεις υπαγωγής στον εναλλακτικό τρόπο φορολόγησης του άρθρου 5 Α του Κ.Φ.Ε. για τα έτη 2020, 2021 και 2022 (άρθρο 12)
• την παράταση ισχύος της μείωσης του φόρου εισοδήματος για δαπάνες αναβάθμισης κτιρίων του άρθρου 39Β Κ.Φ.Ε. (άρθρο 13)
• την παράταση της αναστολής ισχύος του άρθρου 41 Κ.Φ.Ε. για την επιβολή φόρου υπεραξίας από μεταβίβαση ακίνητης περιουσίας (άρθρο 14)
• την έκδοση πράξης προσδιορισμού του φόρου σε κάθε περίπτωση υποβολής τροποποιητικής δήλωσης στη φορολογία κεφαλαίου (άρθρο 15)
• την παράταση ισχύος της μείωσης τελών κυκλοφορίας τουριστικών λεωφορείων και για το έτος 2023 (άρθρο 16)
• την παράταση φορολογίας μεταβίβασης αυτοκινήτων δημόσιας χρήσης δυνάμει του άρθρου 10 του ν. 2579/1998 (άρθρο 19)
• το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας της κεντρικής μονάδας κρατικών ενισχύσεων και του δικτύου κρατικών ενισχύσεων (άρθρα 22 και επόμενα)

Αναλυτικότερα, με τις διατάξεις του μέρους αυτού:

• παρατείνεται έως και τις 31.12.2024, η δυνατότητα των υποκείμενων στον Φ.Π.Α. κατασκευαστών οικοδομών προς πώληση, να επιλέξουν την υπαγωγή στο καθεστώς αναστολής του φόρου, προκειμένου η παράδοση των ακινήτων να μην επιβαρύνεται με Φ.Π.Α., με τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις και με απλοποιημένη διαδικασία
• παρατείνεται έως και τις 30.6.2023, η υπαγωγή σε μειωμένο ή υπερμειωμένο συντελεστή Φ.Π.Α, της τάξεως του δεκατρία τοις εκατό (13%) και έξι τοις εκατό (6%) αντίστοιχα, ορισμένων αγαθών και υπηρεσιών, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται:
  • τα μη αλκοολούχα ποτά, χωρίς προσθήκη αλκοόλης σε οποιαδήποτε αναλογία (ΔΚ ΕΧ 2202). Αεριούχα νερά της Δ.Κ. 2201 (ΔΚ ΕΧ 2201) (συντελεστής 13%, έως 30.6.2023)
  • η μεταφορά προσώπων και των αποσκευών τους (συντελεστής 13%, έως 30.6.2023)
  • η εκμετάλλευση καφενείων, καφετεριών, ζαχαροπλαστείων, εστιατορίων, ψητοπωλείων, οινομαγειρείων και λοιπών συναφών προς αυτές επιχειρήσεων, πλην των κέντρων διασκέδασης, με εξαίρεση τη διάθεση ποτών που περιέχουν οινόπνευμα σε οποιαδήποτε αναλογία. (συντελεστής 13%, έως 30.6.2023)
  • η παροχή υπηρεσιών από γυμναστήρια (συντελεστής 13% έως και τις 30.6.2023)
  • η παροχή υπηρεσιών από σχολές εκμάθησης χορού, συντελεστής 13% έως και τις 30.6.2023 και εφόσον δεν απαλλάσσονται με το άρθρο 22
  • τα εισιτήρια (δικαίωμα εισόδου) για ζωολογικούς κήπους (συντελεστής 13% έως και τις 30.6.2023)
  • η εισαγωγή αντικειμένων τέχνης, συλλογών ή αρχαιοτήτων και την παράδοση αντικειμένων καλλιτεχνικής αξίας των παρ. 52 και 53 του Παραρτήματος ΙΙΙ του Κώδικα Φ.Π.Α. (συντελεστής 13% έως και τις 30.6.2023)
  • επίσης, με τις διατάξεις του άρθρου αυτού προβλέπεται η παράταση εφαρμογής, έως 30.6.2023, του υπερμειωμένου συντελεστή Φ.Π.Α., 6%,
    • για τα φίλτρα και τις γραμμές αιμοκάθαρσης, αιμοδιήθησης, αιμοδιαδιήθησης και πλασμαφαίρεσης,
    • για τα μέσα ατομικής υγιεινής και προστασίας της παρ. 50 του Παραρτήματος ΙΙΙ του Κώδικα ΦΠΑ (μάσκες προστασίας και γάντια για την ιατρική, σαπούνι και άλλα παρασκευάσματα για την ατομική υγιεινή, αντισηπτικά [διαλύματα, μαντηλάκια και άλλα παρασκευάσματα]),
    • για τους απινιδωτές.
• επεκτείνεται κατά δύο επιπλέον έτη, μέχρι 31.12.2024, η παροχή έκπτωσης φόρου κατά σαράντα τοις εκατό (40%) για τις δαπάνες που καταβάλλουν οι πολίτες για την ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση των κτιρίων τους. Προβλέπεται ότι η έκπτωση του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων παρέχεται για δαπάνες αναβάθμισης κτιρίων που πραγματοποιούνται μέχρι και τις 31 Δεκεμβρίου 2024, αντί της προβλεπόμενης ημερομηνίας της 31ης Δεκεμβρίου 2022, κατανεμημένη ισόποσα, όπως ισχύει και σήμερα, σε περίοδο τεσσάρων (4) φορολογικών ετών και για ανώτατο συνολικό ύψος δαπανών ως δεκαέξι χιλιάδες (16.000) ευρώ. Απαραίτητη προϋπόθεση για τη μείωση του φόρου, αποτελεί η απόδειξή τους μέσω νομίμων παραστατικών και η εξόφλησή τους, με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής
• παρατείνεται κατά δύο επιπλέον έτη, μέχρι 31.12.2024, η αναστολή ισχύος του άρθρου 41 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (Κ.Φ.Ε., ν. 4172/2013), με το οποίο επιβάλλεται φόρος στο εισόδημα από υπεραξία για μεταβίβαση ακίνητης περιουσίας
• καταργείται ο έλεγχος από τη Φορολογική Διοίκηση, στις περιπτώσεις υποβολής τροποποιητικής δήλωσης φόρου μεταβίβασης ακινήτων ή τροποποιητικής δήλωσης φόρου κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών από την οποία προκύπτει μείωση φόρου άνω των τριακοσίων (300) ευρώ, καθώς και σε κάθε μεταγενέστερη αυτής τροποποιητική δήλωση, ανεξαρτήτως ποσού μείωσης του φόρου. Στο πλαίσιο των διατάξεων αυτών προβλέπεται η έκδοση απόφασης που καθορίζει τα θέματα αναφορικά με την επαλήθευση της ορθότητας και της πληρότητας των υποβαλλόμενων τροποποιητικών δηλώσεων φορολογίας κεφαλαίου
• παρέχεται η δυνατότητα στους ιδιοκτήτες τουριστικών λεωφορείων, των οποίων η οικονομική δραστηριότητα έχει πληγεί από τα αναγκαία και έκτακτα μέτρα που έχουν ληφθεί για την αντιμετώπιση και τον περιορισμό του κορωνoϊού, να καταβάλουν μειωμένα τέλη κυκλοφορίας, αντίστοιχα με αυτά που καταβάλλουν τα υπεραστικά λεωφορεία και για το έτος 2023
• παρατείνεται εκ νέου, μέχρι και τις 31.12.2024, το καθεστώς φορολογίας μεταβίβασης των οχημάτων δημόσιας χρήσης του άρθρου 10 του ν. 2579/1998