Ρεπορτάζ του Γιώργου Λιάλιου από την Καθημερινή που αναδημοσιεύεται λόγω του εξαιρετικού ενδιαφέροντός του για την ΠΟΜΙΔΑ και για τους ιδιοκτήτες ακινήτων με ακίνητα που πρέπει να εξαιρεθούν από τους δασικούς χάρτες λόγω προγενεστέρων νομίμων ενεργειών της διοίκησης, π.χ. οικοδομικών αδειών προ του 1975, παραχωρητηρίων του Δημοσίου κλπ.
Προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) ενάντια στην απόφαση του υπουργείου Περιβάλλοντος να αναμορφώσει από την αρχή το σύνολο των δασικών χαρτών, εξαιρώντας πολλές κατηγορίες εκτάσεων, κατέθεσαν η Πανελλήνια Ενωση Δασολόγων του Δημοσίου (ΠΕΔΔΥ) και το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο (ΓΕΩΤΕΕ). Η εξέλιξη αυτή είναι πολύ πιθανό να οδηγήσει σε «πάγωμα» των δασικών χαρτών για μεγάλο χρονικό διάστημα. Οπως υποστηρίζουν, η εξαίρεση αυτή βασίζεται σε διοικητικές πράξεις ή έγγραφα, τα οποία το ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο έχει κρίνει στο παρελθόν ότι δεν μπορούν να οδηγούν στον αποχαρακτηρισμό εκτάσεων. Δεύτερη προσφυγή αναμένεται μέσα στις επόμενες ημέρες και από ομάδα περιβαλλοντικών οργανώσεων. Η αναμενόμενη αυτή εξέλιξη είναι πολύ πιθανό να οδηγήσει σε «πάγωμα» των δασικών χαρτών για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Με διάταξη στον ν. 4685/20, το υπουργείο Περιβάλλοντος αποφάσισε να αναμορφώσει το σύνολο των δασικών χαρτών, είτε έχουν κυρωθεί (περίπου το 55%) είτε βρίσκονται σε άλλα στάδια. Ακολούθησε μια υπουργική απόφαση (την οποία προσβάλλουν στο ΣτΕ οι δύο φορείς), με την οποία καθορίζεται ποιες επιπλέον εκτάσεις θα εξαιρεθούν από τους δασικούς χάρτες και με βάση ποια έγγραφα.
Το υπουργείο ζήτησε από τις Διευθύνσεις Δασών όλης της χώρας να αρχίσουν να δέχονται τα έγγραφα αυτά (που καταθέτουν οι ενδιαφερόμενοι), με την προθεσμία να έχει ήδη παραταθεί μια φορά έως τα τέλη Σεπτεμβρίου.
Ποιος ήταν ο στόχος της ρύθμισης; Σύμφωνα με τον υπουργό Περιβάλλοντος Κωστή Χατζηδάκη, «αντιμετωπίζει τα προβλήματα και τις στρεβλώσεις που διαπιστώθηκαν μέχρι σήμερα στην κατάρτιση των δασικών χαρτών και βάζει τέρμα στον παραλογισμό του κράτους και την ταλαιπωρία των πολιτών». Το υπουργείο εκτιμά ότι η αναθεώρηση του συνόλου των δασικών χαρτών θα γίνει με ταχείες διαδικασίες και το έργο των δασικών χαρτών θα ολοκληρωθεί σε δύο έτη, ενώ οι ρυθμίσεις έχουν καταρτιστεί με σεβασμό στη νομολογία του ΣτΕ.
Την άποψη αυτή δεν συμμερίζονται οι δύο φορείς (έχουν καταθέσει και αίτηση ακύρωσης της ρύθμισης, αλλά και αίτηση αναστολής, ζητώντας να «παγώσει» η διαδικασία). Η προσφυγή της ΠΕΔΔΥ και του ΓΕΩΤΕΕ στο ΣτΕ βασίζεται σε έναν τυπικό και έναν ουσιαστικό λόγο. Ο τυπικός είναι ότι στη διαδικασία καθορισμού των τεχνικών προδιαγραφών δεν ζητήθηκε η γνώμη της Γενικής Διεύθυνσης Δασών και της «Ελληνικό Κτηματολόγιο». Ο ουσιαστικός είναι ότι οι εξαιρέσεις δεν έγιναν με επιστημονικά κριτήρια και θα οδηγήσουν σε εκτεταμένους αποχαρακτηρισμούς δασών. Για παράδειγμα, σύμφωνα με την προσφυγή:
• Η υποχρέωση των δασικών υπηρεσιών να λαμβάνουν υπόψη για τον αποχαρακτηρισμό εκτάσεων το αρχείο του ΟΠΕΚΕΠΕ (του οργανισμού που δίνει τις επιδοτήσεις σε αγρότες) είναι παράνομη γιατί ο ΟΠΕΚΕΠΕ δεν έχει αρμοδιότητα να εξετάζει τον δασικό ή μη χαρακτήρα μιας έκτασης και επιπλέον, οι εκτάσεις καταγράφονται… κατά δήλωση του αγρότη. Κατά την ανάρτηση δασικών χαρτών προέκυψε ότι μεγάλο μέρος των επιδοτούμενων εκτάσεων ήταν δημόσιες, καταπατημένες.
• Ομοίως, υποστηρίζεται ότι η υποχρέωση να λαμβάνεται υπόψη το αρχείο της ΑΓΡΟΓΗΣ είναι παράνομη γιατί «δεν έχει επιστημονική και θεσμική βάση και δεν είναι πιστοποιημένο για την ακρίβειά του».
• Ορίζεται ότι μπορούν να εξαιρεθούν εκτάσεις που χρησιμοποιούνται από βιοτεχνίες ή βιομηχανίες με βάση έγγραφα πληροφοριακού χαρακτήρα από ένα δασαρχείο. Η διαδικασία αυτή δεν είναι σύννομη καθώς, όπως έχει ήδη κρίνει το ΣτΕ, πρέπει να τηρείται κανονικά η διαδικασία που οδηγεί σε τελεσίδικη πράξη χαρακτηρισμού (και περιλαμβάνει στάδια δημοσιότητας, δυνατότητα υποβολής ένστασης κ.λπ.).
• Η εξαίρεση των αποφάσεων των επιτροπών απαλλοτριώσεων είναι παράνομη καθώς, όπως έχει κρίνει το ΣτΕ, δεσμεύουν ως προς την ιδιοκτησία μιας έκτασης αλλά όχι ως προς τον δασικό ή μη χαρακτήρα της.
• Η τροποποίηση της (προϋφιστάμενης στη δασική νομοθεσία) εξαίρεσης εκτάσεων για τις οποίες υπήρχε οικοδομική άδεια προ του 1975 από την αναδάσωση είναι παράνομη, γιατί στην περίπτωση συγκροτημάτων κτιρίων (τουριστικών ή βιομηχανικών) δεν περιλαμβάνει πια τους εξωτερικούς αλλά λειτουργικούς χώρους των εγκαταστάσεων.
• Η εξαίρεση περιπτώσεων όπου υπάρχει οικοδομική άδεια ακόμα κι αν δεν έχει υλοποιηθεί, έχει κριθεί από το ΣτΕ ότι είναι παράνομη αν δεν συνοδεύεται από νέα βεβαίωση από το δασαρχείο.