Του Νίκου Ρουσάνογλου από την Καθημερινή, Τετ. 05/06/2024
Kαμία απολύτως επίπτωση στην αύξηση της προσφοράς διαμερισμάτων προς ενοικίαση δεν πρόκειται να επιφέρει μια ενδεχόμενη επιβολή περιορισμών στον χρόνο λειτουργίας των καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης, αναφέρουν φορείς της αγοράς ακινήτων.
Οπως εξηγούν, η αύξηση των ενοικίων οφείλεται κατά κύριο λόγο στην ύπαρξη τουλάχιστον 200.000 κλειστών διαμερισμάτων μόνο στα δύο μεγάλα αστικά κέντρα της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης και όχι στη λειτουργία 15.000 διαμερισμάτων – καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης στο κέντρο της Αθήνας.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Συλλόγου Μεσιτών Αθηνών – Αττικής Λευτέρη Ποταμιάνο, «τα περισσότερα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης βρίσκονται στο ιστορικό κέντρο ή γύρω από αυτό. Ωστόσο, βλέπουμε ότι αύξηση των ενοικίων και μάλιστα πολύ μεγάλη εντοπίζεται σε όλο το λεκανοπέδιο, ιδίως όμως σε περιοχές υψηλής ζήτησης, όπως τα βόρεια, τα νότια και τα δυτικά προάστια, όπου τα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης είναι πολύ λίγα, συγκριτικά με το συνολικό οικιστικό απόθεμα. Αυτό οφείλεται στην πολύ υψηλή ζήτηση συγκριτικά με την προσφορά». Σύμφωνα με τον ίδιο, το πρόβλημα της έλλειψης προσφοράς κατοικιών προς ενοικίαση είναι δομικού χαρακτήρα και δεν θα λυθεί με τη μείωση των ημερών που μπορεί κανείς να αξιοποιήσει το ακίνητό του, μέσω κάποιας ψηφιακής πλατφόρμας βραχυχρόνιας μίσθωσης.
«Μετά την οικονομική κρίση και τα κόκκινα δάνεια, η πλειονότητα των νοικοκυριών δεν έχει πλέον την οικονομική δυνατότητα να χρηματοδοτήσει την αγορά ακινήτου. Ετσι, στρέφονται στη λύση της ενοικίασης, τη στιγμή όμως που το απόθεμα των διατιθέμενων κατοικιών αφορά πολύ περισσότερο πωλήσεις και λιγότερο ενοικιάσεις. Με λίγα λόγια, οι ιδιοκτήτες προτιμούν την πώληση και όχι την ενοικίαση, σε μια περίοδο που η ζήτηση αφορά κυρίως την τελευταία», τονίζει ο κ. Ποταμιάνος.
Στην πρόσφατη έρευνα της Metron Analysis, που πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό του συλλόγου Μεσιτών, προέκυψε ότι μόνο το 10% των ερωτηθέντων θεωρεί πιθανή την απόκτηση κατοικίας τα επόμενα πέντε χρόνια. Ειδικά για τους νέους και τις νέες η αγορά κατοικίας δεν θεωρείται καθόλου εύκολη από το 57% των ερωτώμενων.
Παράλληλα, μόλις ένας στους τρεις ερωτηθέντες έχει καταφέρει να αποταμιεύσει χρήματα την τελευταία διετία και κυρίως οι νεότερες ηλικίες έως 44 ετών. Παράλληλα, δύο στους τρεις θεωρούν ότι τα πράγματα πηγαίνουν προς τη λάθος κατεύθυνση και το 38% ότι προσωπικά βρίσκεται σε χειρότερη θέση σε σχέση με πριν από έναν χρόνο.
«Οταν για κάθε αξιοπρεπές διαμέρισμα που διατίθεται προς μακροχρόνια ενοικίαση εμφανίζονται δεκάδες ενδιαφερόμενοι και πραγματοποιούνται έως και άτυποι πλειστηριασμοί, είναι προφανές ότι το πρόβλημα δεν οφείλεται στη βραχυχρόνια μίσθωση, αλλά στη γενικευμένη έλλειψη ακινήτων προς ενοικίαση», αναφέρει στην «Κ» ο Στράτος Παραδιάς, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων.
Η ΠΟΜΙΔΑ έχει καταθέσει πρόταση για την παροχή φορολογικών κινήτρων, ώστε να επιστρέψουν στην αγορά όσα ακίνητα ήταν κλειστά έως και το τέλος του 2023.
Συγκεκριμένα, για όσους ιδιοκτήτες επιλέξουν να συνάψουν νέο συμβόλαιο εκμίσθωσης τριετούς διάρκειας για το ακίνητό τους, προτείνεται η πλήρης φοροαπαλλαγή για την περίοδο αυτή. «Ούτως ή άλλως το Δημόσιο δεν εισπράττει κάποιο ποσό σήμερα από τα κλειστά ακίνητα. Με το να δοθεί το κίνητρο αυτό θα μπορέσει να αυξηθεί απότομα η προσφορά με κάποιες δεκάδες χιλιάδες διαμερίσματα», σημειώνει ο κ. Παραδιάς. Σύμφωνα με στελέχη της αγοράς, κάτι τέτοιο θα ήταν δυνατόν να πίεζε τις τιμές προς τα κάτω, κάτι που δεν πρόκειται να συμβεί με το να επιβληθούν χρονικοί περιορισμοί στη λειτουργία των καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης.
Οπως εξηγεί ο Νάσος Γαβαλάς, πρόεδρος του ΣΤΑΜΑ (Σύνδεσμος Εταιρειών Βραχυχρόνιας Μίσθωσης Ακινήτων), «τα ακίνητα που σήμερα λειτουργούν στην Αθήνα είναι πλήρως εξοπλισμένα, επιπλωμένα και ανακαινισμένα.
Επομένως, δεν πρόκειται να διατεθούν σε προσιτές τιμές, εφόσον επιστρέψουν στη μακροχρόνια μίσθωση. Για να συμβεί κάτι τέτοιο θα πρέπει να δοθούν κίνητρα, κυρίως φορολογικά, ώστε να ανοίξουν τα διαμερίσματα που σήμερα είναι κλειστά.
Αλλωστε, πολλά ακίνητα ήταν κλειστά και λειτούργησαν ως καταλύματα έπειτα από πολλά χρόνια, λόγω της επιθυμίας των ιδιοκτητών τους να γνωρίζουν τι και πότε θα εισπράξουν, αντί να καλούνται να διαχειριστούν οφειλές από κακοπληρωτές ενοικιαστές», τονίζει ο κ. Γαβαλάς.
Ακριβώς αυτός ο φόβος, δηλαδή των απλήρωτων οφειλών, όπως κοινόχρηστα, λογαριασμοί ΔΕΚΟ και φυσικά το ίδιο το ενοίκιο, είναι που έχει ωθήσει πολλούς ιδιοκτήτες να κρατούν κλειστά τα ακίνητά τους. Ενας ακόμη λόγος είναι η κακή κατάσταση και απαξίωση των κατοικιών αυτών. Πολλά είναι αντικείμενο κληρονομιάς και οι ιδιοκτήτες δεν έχουν ούτε τον χρόνο, αλλά ούτε και την οικονομική δυνατότητα να τα επισκευάσουν, ώστε να τα εκμεταλλευτούν.
Το κατά πόσον το πρόγραμμα «Ανακαινίζω – Νοικιάζω», που ήδη «τρέχει», θα κατορθώσει να προσφέρει μια διέξοδο, θα φανεί τις επόμενες εβδομάδες. Στόχος, πάντως, είναι να επαναλειτουργήσουν 12.500 κλειστά διαμερίσματα, με προϋπόθεση της επιδότησης για εργασίες ανακαίνισης να είναι ασφαλώς η υπογραφή συμβολαίων μακροχρόνιας ενοικίασης.
Εξετάζονται χρονικοί περιορισμοί
Με βάση πρόσφατες δηλώσεις του πρωθυπουργού Κυρ. Μητσοτάκη, η κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο επιβολής χρονικών περιορισμών στη λειτουργία των καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης, ιδίως στο κέντρο της Αθήνας. Οι περιορισμοί αυτοί προβλέπουν, π.χ., το να μην επιτρέπεται η βραχυχρόνια μίσθωση σε πάνω από δύο ακίνητα ανά ΑΦΜ δικαιούχου εισοδήματος, ή χρονικοί περιορισμοί, όπως π.χ. να μην επιτρέπεται η βραχυχρόνια μίσθωση κάθε ακινήτου για περίοδο μεγαλύτερη των 90 ημερών τον χρόνο. Αν το ακίνητο βρίσκεται σε νησιά κάτω των 10.000 κατοίκων, το χρονικό όριο μειώνεται σε κάτω από 60 ημέρες σε ετήσια βάση. Αν όμως το ετήσιο έσοδο είναι χαμηλότερο των 12.000 ευρώ, μπορεί να παραταθεί το μέγιστο χρονικό διάστημα βραχυχρόνιας μίσθωσης. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι όποιες αλλαγές προωθούνται θα γίνουν μετά τη θερινή σεζόν, ώστε να μην υπάρξει διατάραξη του κλάδου.